Naparstnica purpurowa jest to roślina z rodziny babkowatych zaliczana do gatunków dwuletnich. Na pewno większości z nas kojarzy się  z wiejskim, rustykalnym ogródkiem. Okaz jest znany i lubiany przez wielu ogrodników. Jednak obecnie wiele osób naparstnicę wprowadza do ogrodów bardziej nowoczesnych. To niezwykle ciekawy pomysł, gdyż roślina jest piękna i idealnie sprawdzi się np. jako tło dla niższych roślin. Kwiaty naparstnicy są strojne więc gatunek można wykorzystać np. jako soliter na  pięknie przystrzyżonym trawniku. Można z niego tworzyć również ciekawe kompozycje na stół, gdyż jest trwały i długo wytrzymuje w dobrej kondycji w wazonie. Taki ogrodowy eklektyzm wymaga wyczucia i warto zaczerpnąć inspiracji  np. z prasy branżowej aby nie przesadzić. Ogród to wizytówka domu, wymaga wiele pracy i wiedzy, poniżej kilka ciekawych wskazówek o naparstnicy purpurowej.

Wygląd zewnętrzny

Posiada zwarty wzniesiony pokrój. Uznawana jest raczej za gatunek wysoki jak na roślinę ozdobną dwuletnią gdyż osiąga do 120cm wysokości. W pierwszym roku po posadzeniu roślina tworzy tylko liście w postaci rozety a dopiero w drugim roku wypuszcza długi, smukły pęd. Główną ozdobą rośliny są kwiaty, pojawiają się one na roślinie od czerwca do września wszystko zależy od tego kiedy roślina była posadzona oraz jaka była pogoda. Kwiaty pojawiają się na kwiatostanie w typie jednostronnego grona. Same kwiaty są dość duże i przewieszają się łebkami do dołu. Rurkowato-dzwonkowata korona jest omszona w kolorze purpurowym, fioletowo-czerwonym wszystko zależy od odmiany i od wybarwienia się kwiatów. Cały kwiatostan wygląda jak piękna barwna suknia, pośród naszego ogrodu. Naparstnica wydziela delikatny, przyjemny zapach. Jesienią w miejscu kwiatów pojawia się owoc, jest to torebka o kształcie jajowatym, która pęka wzdłuż. Wewnątrz niej znajduje się wiele drobnych czarnych nasion. 

Uprawa i pielęgnacja

Najbardziej zachęcający do uprawy naparstnicy jest nie tylko fakt jej pięknych kwiatów ale to, że roślina jest niezwykle łatwa w uprawie i nie wymaga wielu specjalistycznych zabiegów. Najlepiej czuje się w miejscu półcienistym, w dużym słońcu może szybko przekwitnąć a w całkowitym cieniu może nie wydawać zupełnie kwiatów. Roślina jest odporna na suszę jak i na mróz nie jest również atakowana przez choroby i szkodniki. Podłoże powinno być umiarkowanie wilgotne dlatego przez okres lata roślina wymaga podlewania zwłaszcza podczas długotrwałych upałów. Jednak zabieg podlewania jest obowiązkowy praktycznie dla każdego posiadacza ogrodu.

Podłoże umiarkowanie żyzne piaszczysto-gliniaste od obojętnego do lekko kwaśnego.

Roślina rozmnaża się przez wysiew nasion, rozsiewa się nawet sama więc bardzo często dzięki temu co roku mamy kwiaty w ogrodzie. Naparstnicę można siać na rozsadnik lub bezpośrednio do gruntu, jeśli zdecydujemy się na ten drugi sposób pamiętajmy aby od początku zapewnić jej półcień i takie miejsce aby nie została zagłuszona przez inne rośliny.

Od maja do lipca można wzmocnić ją nawozem mineralnym lub organicznym (gnojówka, obornik) do roślin kwitnących, jednak i bez tego zabiegu roślina sobie poradzi.

Po przekwitnięciu kwiatów, pęd lepiej przyciąć aby nie tracił bez sensu siły na ratowanie kwiatów. Naparstnice mogą się krzyżować między poszczególnymi odmianami. W niektórych wypadkach okazy naparstnicy są bardzo wysokie, ciężkie kwiaty bardzo obciążają roślinę, dlatego takie okazy warto jest podpierać, tak aby naparstnica się nie złamała. 

Zastosowanie

Na początku warto zaznaczyć, że naparstnica purpurowa jak wszystkie inne naparstnice jest trująca a co za tym idzie można wykorzystywać ją w medycynie alternatywnej i ziołolecznictwie. Liście zbierane jesienią bogate są w saponiny i glikozydy. Naparstnica purpurowa wykorzystywana jest do wykonywania preparatów nasercowych do leczenia nerwicy a także ma działanie moczopędne i oczyszczające organizm. Jednak wszelkie stosowanie takich preparatów należy konsultować i ustalać z lekarzem. Niestety bywa trująca, objawy zatrucia to wymioty, bóle brzucha, głowy, duszności, psychoza, zaburzenia skupienia itp. 

Kolejną wartością użytkową naparstnicy purpurowej jest jej ozdobne wykorzystanie. Pięknie prezentuje się w towarzystwie rudbekii, mieczyków, będzie idealnym tłem dla innych niższych roślin np. nagietka czy nachyłka. Może być uzupełnieniem rabaty wieloletniej jak i jednorocznej. Z racji tego, że jej kwiaty są niezwykle ozdobne może pełnić funkcje soliterów w różnych segmentach ogrodu. Odmian i gatunków naparstnicy jest bardzo dużo można mieszać ze sobą kolory kwiatów tak aby stworzyć ciekawe kompozycje.

Kwiaty naparstnicy można z powodzeniem wykorzystać do bukietów. Świeże kwiaty na stole wprowadzają do pomieszczenia ożywienie i bardzo ładnie się prezentują. Pamiętajmy o regularnym podcinaniu pędów i wymianie wody. Pamiętaj że naparstnica może być również ciekawym pomysłem na prezent. Wg wierzeń naparstnica jest symbolem zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia zwłaszcza jeśli chodzi o płeć piękną. 

Naparstnica purpurowa to naprawdę piękna roślina, dostojna i z uroczą symboliką. Jej wygląd może być inspiracją  dla artystycznych dusz. Czy to właśnie tego gatunku brakuje u Ciebie w ogrodzie lub domu…

Autorka: Martyna Cieślińska

Literatura

1.     Oficjalna strona Internetowa www.atlas.roslin.pl

2.     Rośliny polskie, W. Szafer, PWN, 1988

3.     Słownik roślin użytkowych, Z. Podbielkowski, PWRiL, 1989

4.     Naparstnica purpurowa i jej losy w województwie śląskim, L. Biernacki, Przyroda górnego śląska, nr: 41, 2005

5.     Naparstnica, K. Wróblewska, Mój Piękny Ogród, nr: 7, 2010

6.     Długowieczna naparstnica, R. Debicz, Mój Piękny ogród,  nr: 1, 2012

7.     Urok kwiatów dwuletnich, B. Mika, Działkowiec, nr: 2, 1998

8.     Naparstnica, K. Bonenberg, Aura, nr: 11, 2000

Obraz LouisaLouisa z Pixabay