Dzika róża jest to krzew, który pochodzi z rodziny różowatych. Nie dość, że ma wysokie walory ozdobne to jeszcze dodatkowo skrywa ogromną wartość zdrowotną! A dlaczego? o tym dowiecie się właśnie w tym tekście.

Wygląd zewnętrzny

Dzika róża jest to roślina, która znana jest od pokoleń w Europie. Chętnie wybierana jest jako krzew do ogrodów, gdyż jest dość łatwa w uprawie i do tego pięknie się prezentuje. Dziaka róża przeważnie osiąga do 2-3 wysokości, gałęzie się delikatnie wyginają do dołu z kolcami. Liście zielone o kształcie jajowato-eliptycznym, brzeg blaszki liściowej posiada ząbkowanie. Od maja do czerwca na roślinie pojawiają się kwiaty, pięciopłatkowe w kolorze różowym, białym, pomarańczowym w zależności od odmiany. Od sierpnia do września w miejscu kwiatów pojawiają się owoce. Są one około 3 cm, lekko wydłużone w kolorze czerwonym.

Pielęgnacja i uprawa

Jest to krzew nawet dla początkujących ogrodników. Z powodzeniem poradzi sobie w średniej jakości podłożu. Jest całkowicie mrozoodporna, jednak najlepiej czuje się w miejscach ciepłych i słonecznych.  Umiarkowanie żyzne podłoże lekko przepuszczalne będzie dla niej idealne. Podczas długotrwałych upałów warto ją obficie podlewać, gdyż dzięki temu utrzymamy związki owoców. Jedyny zabieg jaki należy wykonywać gdy posiadamy krzew dzikiej róży jest jego cięcie. Wykonujmy go na wiosnę wtedy będziemy widzieli w jakiej kondycji jest krzew. Wycinajmy pędy, stare, krzyżujące się i uszkodzone. Nie bójmy się tego zabiegu takie przycinanie powoduje, że roślina w przyszłości będzie zdecydowanie lepiej się krzewiła. Pamiętajmy o tym aby wszelkie zabiegi pielęgnacyjne związane z dziką różą wykonywać w rękawiczkach ochronnych aby nie pokłuć dłoni.

Wartości dzikiej róży

Walor ozdobny jeśli chodzi o dziką różę jest nieoceniony. Roślina bardzo dobrze prezentuje się w towarzystwie innych krzewów np. azalii, rododendronów, jaśminu.  Można z niej tworzyć również niższe żywopłoty, warto sadzić ją w miejscu gdzie przebywają ludzie tak aby móc poczuć piękny zapach kwiatów. Dobrym pomysłem jest np. obsadzenie altany dziką różą, jednak pamiętajmy, że  odmiany z kolcami umieścić ją tak aby nie utrudniały korzystania z altany. Jest to roślina, która stanowi nieodłączny element krajobrazu wiejskiego. Jest ona ozdobna również zimą gdyż owoce zostają na roślinie nawet do wiosny.

Największą tajemnicą jaką skrywa dzika róża jest jej wartość zielarska i lecznicza. Najbardziej chodzi tutaj o owoce, które określane są jako jedne z najcenniejszych jeśli chodzi o zawartość w nich witaminy C. Może ona posiadać 250-800 mg/100g owoców samej witaminy C, oprócz tego jest bogata w: Witaminy A,E,K, karotenoidy, związki polifenolowe (garbniki, flawonoidy), olejki eteryczne, wapń, potas, krzem, mangan, żelazo. Okazuje się że dzika róża to istna bomba zdrowotna i to nie ulega wątpliwości!

Ma ona działanie powstrzymujące rozwój wolnych rodników, co określa ją jako roślinę zmniejszającą starzenie się komórek w organizmie. Do tego zmniejsza rozwój miażdżycy, reguluje ciśnienie krwi, uszczelnia naczynia krwionośne co obniża wystąpienie zawału serca. Oczywiście z racji ogromnych pokładów witaminy C działa uodporniająco, przeciwzapalnie, przyspiesza gojenie się ran. Okazuje się że również poprawia kondycję i stan mózgu, przez udział w syntezie neuroprzekaźników. Dzika róża ułatwia przyswajanie żelaza, poprawia nastrój oraz wzmacnia zęby i dziąsła  a także spowalnia proces niszczenia chrząstek stawowych.

Dzika róża jest również wykorzystywana w kosmetyce. Przede wszystkim jako zapach, jest wiele znanych perfum, kremów, balasów, które w swoim składzie wykorzystują dziką różę. Oprócz zapachu dzika róża działa regenerująco i przeciwzapalnie na skórę. Poprawia elastyczność i nawilża zarówno skórę jak i włosy i paznokcie.

Dzika róża ma również zastosowanie w gastronomii. Z płatków dzikiej różny można wykonać konfiturę, którą  nadziewa się np. pączki. Podobnie z jej owców można wykonać smaczny dżem, który będzie dodatkiem do śniadania a nawet do mięs. Owoce mają delikatny słodki smak, z lekkim perfumeryjnym zapachem. Natomiast płatki są zdecydowanie bardziej delikatne w smaku za to intensywne jeśli chodzi o zapach!

Jak zbierać?

Pamiętajmy o tym aby surowiec pozyskiwać z krzewów uprawianych ekologicznie. Jeśli chcemy korzystać z owoców i kwiatów dzikiej róży wybierajmy okazy, które znajdują się w pewnej odległości od ruchliwych zanieczyszczonych ulic. Owoce zbiera się od sierpnia do października. Wybieramy tylko te dojrzałe dobrze wybarwione. Dziką różę można przerabiać od razu po zerwaniu lub susząc np. w piwnicy czy stodole. Oczywiście można suszyć ją również w piekarniku, dwuetapowo na początku w 60 stopniach później w 40. Płatki zbieramy od maja do lipca, najlepiej w godzinach rannych w dzień słoneczny. Najlepiej suszą się na słońcu przez około 2 tygodnie lub w piekarniku w temperaturze 35 stopni. Pamiętajmy aby nie myć płatków!

Konfitura z dzikiej róży (płatki)

Potrzebujemy pół kg płatków dzikiej róży, dwie i pół szklanki cukru białego lub szklankę ksylitolu. Pół szklanki soku z cytryny oraz dwie szklanki wody.

Płatki należy dokładnie przebrać zostawiając te najczystsze, wycinamy z nich białą końcowkę gdyż jest ona gorzka. W dużym garnku gotujemy wodę, następnie wsypujemy płatki róży i gotujemy około 5 min. Po tym czasie dodajemy sok z cytryny i cukier. Całość gotujemy na wolnym ogniu około 40 min, co jakiś czas mieszając. Gdy mieszanina zgęstnieje i na wierzchu zaczynają pojawiać się pęcherzyki powietrza to znaczy, że konfitura jest gotowa. Do umytych i wyparzonych słoików wkładamy nasze dzieło i szczelnie zakręcamy. Konfitura już na drugi dzień jest gotowa do jedzenia!

Autorka: Martyna Cieślińska

Literatura

•                Oficjalna strona Internetowa – www.beszamel.se.pl

•                Dzika róża, czarny bez, A. Zeitlhofler

•                Róża przedłuża życie, Z. T. Nowak, 2018

•                Dzika róża, L.M. Krześniak, Echo leśne, nr: 11, 2007

•                Dzika róża, J. Lebida, portal www.dietetycy.pl

•                Dzika róża, J. Pelec, Ekonatura, nr: 7, 2015

•                Dzika róża zimowy klejnot, D. Deren, Mój piękny ogród, nr: 1, 2010

•                Oficjalna strona Internetowa – www.mojazielarnia.pl

Obraz Stefan Schweihofer z Pixabay