Brakiem odwagi jest wiedzieć co prawe, lecz tego nie czynić.
Chcąc uniknąć spotkania z wilkiem czy niedźwiedziem podczas spacerów po lesie warto być słyszalnym, a psy trzymać na smyczy. Nie należy też zostawiać śmieci i resztek pożywienia w pobliżu ludzkich zabudowań ani w lesie - radzi WWF Polska. Jeśli już spotkamy drapieżnika, należy zachować spokój i powoli się wycofywać.
Spotkać wilka nie jest łatwo, gdyż to lękliwe i ostrożne zwierzę, które unika człowieka. Stanięcie na szlaku oko w oko z niedźwiedziem też jest zdarzeniem wyjątkowym. W polskiej części Karpat niedźwiedzi jest zaledwie ok. 110. Częściej obecność wilków czy niedźwiedzi odczuwają lokalne społeczności, na co dzień żyjące i pracujące na terenach zamieszkiwanych przez duże drapieżniki - pisze WWF Polska w materiale przesłanym PAP. I podpowiada, jak budować z nimi dobre sąsiedztwo, a tym samym chronić te wyjątkowe gatunki.
Po pierwsze - radzi WWF - nie należy zostawiać śmieci ani resztek pożywienia w pobliżu ludzkich zabudowań czy w lesie. Zostawianie resztek jedzenia w miejscach dostępnych dla wilków sprawia, że przyzwyczajają się one do zdobywania pożywienia w ten sposób i mogą coraz śmielej podchodzić do domowych śmietników.
Po drugie należy zadbać o swojego psa, a w trakcie leśnych spacerów ze swoim zwierzakiem pamiętać o smyczy. Jeśli pies potrzebuje się wybiegać, warto kupić smycz treningową, która jest dużo dłuższa od standardowej i pozwala kontrolować psa. "Bardzo ważne jest też zadbanie o zwierzęta na posesji. Psy mieszkające w domu powinny przebywać na terenie posesji tylko w ciągu dnia, a psy podwórkowe powinny być zaopatrzone w kojec, do którego wilk nie będzie mógł się dostać w razie ataku. Zadbaj też o prawidłowe ogrodzenie posesji. Pod żadnym pozorem nie trzymaj psa na łańcuchu!" - wyjaśnia WWF.
Po trzecie amatorzy fotografii przyrodniczej nie powinni polować na dobre ujęcia za wszelką cenę. Niektóre metody wabienia zwierząt, aby uwiecznić je w idealnym kadrze, są ogromnym problemem. Zdarzają się bowiem przypadki zostawiania żywności w pobliżu tzw. „nęcisk” czy „czatowni”, gdzie samozwańczy fotografowie dzikiej przyrody czekają na zwierzę, wabiąc je zapachem pożywienia. Takie działania może i pozwolą zrobić dobre zdjęcie, ale prowadzą do oswajania się wilka z człowiekiem i przyzwyczajają go do tego, że człowiek = jedzenie.
Po czwarte stanowczo nie należy podejmować prób oswajania wilka. "Szczenięta i młode wilki może i są możliwe do opanowania przez człowieka, jednak gdy wilk osiąga wiek 'nastoletni', zaczyna się szereg problemów, spowodowanych naturalnymi instynktami zwierzęcia, które próbuje na nowo ustalić hierarchię w stadzie. Może to stanowić ogromne niebezpieczeństwo dla opiekuna takiego wilka. Często takie osobniki są porzucane w lesie, lecz ich poziom oswojenia z człowiekiem jest zbyt duży, co prowadzi do powstania szeregu konfliktów, często kończących się odstrzałem takiego zwierzęcia. Dzikie zwierzęta są tym bezpieczniejsze, im mniejszy jest ich kontakt z człowiekiem" - zwraca uwagę organizacja.
Po piąte spacerując po lesie warto być słyszalnym. Wilki są bardzo wrażliwe na dźwięk, więc jeśli spacerując z kimś po lesie, prowadzimy rozmowę - wilk nas usłyszy i prawdopodobnie nie podejdzie zbyt blisko. "Postaraj się planować dalsze wędrówki leśne w towarzystwie innych osób, a w czasie samotnych wypraw raz na jakiś czas postaraj się być słyszalny" - radzi WWF.
Przede wszystkim nie należy zbliżać się do niego na odległość mniejszą niż 30 metrów. Jeśli biegniemy lub jedziemy na rowerze, trzeba się zatrzymać, zsiąść z roweru i zachować spokój. "Nie próbuj karmić wilka ani uciekać. Wilki to drapieżniki, które polują na zwierzęta poruszające się z dużą prędkością, a więc nagły i szybki ruch aktywizuje je do podjęcia gonitwy. W przypadku spotkania wilka powoli wycofaj się. Idź tyłem i postaraj się zachować kontakt wzrokowy. Klaśnij w dłonie i wydawaj krótkie głośne dźwięki co jakiś czas, aby zniechęcić wilka do podchodzenia i podążania za Tobą" - czytamy w komunikacie.
Trzeba też upewnić się, że spacerującemu dziecku towarzyszy dorosły. Reakcja dzieci przestraszonych nagłym spotkaniem z dużym drapieżnikiem może być mniej przewidywalna, niż reakcja dorosłych.
Jeśli mimo tych środków ostrożności wilk zachowa się nietypowo i będzie chciał się do nas zbliżyć, najlepszym wyjściem - mimo stresującej sytuacji - będzie zachowanie spokoju, ponieważ przypadków zagryzienia człowieka przez wilka nie odnotowano w Polsce od II wojny światowej. Dobrym sposobem na uniknięcie ataku - podkreślają specjaliści WWF - jest zatrzymanie się i przyjęcie postawy, która sprawia, że wydajemy się więksi (rozkładamy ręce, stajemy na palcach, unosimy ręce nad głowę) i wydanie krótkiego, ale zdecydowanego głośnego, ostrego dźwięku ostrzegawczego. "Jeśli wilk nie reaguje i nie odchodzi, a wręcz próbuje się zbliżyć, spróbuj rzucić w niego przedmiotami, które mamy pod ręką: kamień, patyk, twardy kawałek podłoża" - czytamy w komunikacie.
Niedźwiedzie z kolei to drapieżniki o wszystkożernym sposobie odżywiania, które mogą w łatwy sposób dostać się do żywności (np. z wysypisk, koszy na śmieci i kompostowników), co może prowadzić do ich pojawiania się w pobliżu ludzkich zabudowań.
Tak jak w przypadku porad dotyczących wilka - warto wędrować w grupach, dzięki czemu niedźwiedzie łatwiej nas usłyszą, co z kolei ułatwi im uniknięcie nas. Jeśli wędrujemy samotnie, możemy czasem klaskać w dłonie, gwizdać czy zabrać dzwonek odstraszający niedźwiedzie. Należy też pamiętać o wyprowadzaniu psa na smyczy i o stosowaniu się do zakazu podchodzenia do niedźwiedzia, np. aby zrobić sobie zdjęcie.
Jeśli planujemy podróż do miejsca o dużym natężeniu obecności niedźwiedzi brunatnych, warto kupić gaz odstraszający niedźwiedzie, unikać też potraw o silnym zapachu, jak konserwy rybne, słodkie owoce czy mleko skondensowane.
Jeśli już napotkamy niedźwiedzia: nie uciekajmy, nie nawiązujmy z nim kontaktu wzrokowego i nie odwracajmy się do niego plecami. Nigdy nie wchodźmy też między samicę niedźwiedzia a jaj młode. Jeśli zauważyliśmy niedźwiedzia, ale on nas nie, to wycofajmy się powoli i po cichu. Jeśli mieliśmy mniej szczęścia i niedźwiedź dostrzegł naszą obecność i rusza w naszym kierunku - warto unieść ręce i mówić do niedźwiedzia, by mógł nas zidentyfikować jako człowieka. Nawet jeśli staje na tylnych łapach nie należy panikować - on tylko zbiera informacje o otoczeniu.
Gdyby jednak doszło do ataku niedźwiedzia, trzeba starać się położyć płasko na brzuchu, założyć ręce na kark i nie dać przewrócić na drugą stronę. Gdy drapieżnik straci zainteresowanie, należy powoli i cicho wycofać się pozostawiając na miejscu np. rękawiczki czy czapkę. Niedźwiedź zainteresuje się nimi, a gdy będzie je obwąchiwał - zyskamy czas na odejście.
WWF Polska przypomina, że to człowiek jest dla zwierząt uciążliwym sąsiadem. "Nasze miasta coraz bardziej się rozlewają, jeszcze intensywniej zabudowujemy obszary wiejskie, leśne ekosystemy przecinamy drogami, a na dzikich terenach budujemy kolejne kurorty i inwestycje. Przez działalność człowieka kurczą się ich bezpieczne miejsca do życia, co sprawia, że częściej są narażone na spotkania z człowiekiem. (...). Rosnąca presja ze strony człowieka sprawia, że wilkom coraz trudniej podejmować wędrówki w celu poszukiwania nowych miejsc do życia, a tym samym źródeł pożywienia, jakim są przede wszystkim dziko żyjące zwierzęta kopytne. Wilk w sposób instynktowny dąży do zdobywania pożywienia dla siebie i swojego potomstwa. Zdarza się więc, że wilki nie mogąc znaleźć innego pożywienia, polują na niewłaściwie zabezpieczone lub w ogóle niezabezpieczone zwierzęta hodowlane" - czytamy w prasowym komunikacie.
Wilk jest zwierzęciem stroniącym od kontaktów z człowiekiem, lecz jednocześnie bardzo ciekawskim. Najprawdopodobniej nie będzie próbował skracać dystansu z człowiekiem w środowisku naturalnym. Jeśli jednak stanie się inaczej, może to znaczyć, że mamy do czynienia z wilkiem tzw. zuchwałym, który może zachowywać się inaczej niż zdrowy, dziki osobnik. Wszelkie przypadki, kiedy wilk nie unika miejsc dużej aktywności człowieka w ciągu dnia należy zgłaszać do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska odpowiadającej za dany region.
PAP - Nauka w Polsce
Źródło: https://naukawpolsce.pap.pl/
Obraz wiodący: Rain Carnation z Pixabay
Pozostałe obrazy: